MBA od podszewki

W Polsce dostępnych jest ponad 50 programów MBA. Na świecie jest ich kilka tysięcy (jak podają niektóre źródła). Jak więc dokonać właściwego wyboru?

Najczęściej pod pojęciem program MBA rozumie się specjalistyczne studia zawodowe dla menedżerów, które powinny być zbudowane w oparciu o pewien standardowy program nauki. Standaryzacja programów MBA pozwala absolwentom legitymować się pewnym poziomem wiedzy menedżerskiej, który jest uniwersalny w skali światowej. Oczywiście programy MBA nie są sobie równe i dzielą się na różne rodzaje i formy studiowania, ale absolwent MBA jest podobnie postrzegany przez pracodawców. W Polsce dostępne są tylko trzy rodzaje: Executive MBA, MBA i specjalistyczne MBA.

Typy i przeznaczenie

Studia typu Executive MBA są skierowane do wyższej kadry kierowniczej przedsiębiorstw oraz innych organizacji komercyjnych i społecznych. Ich celem jest podnoszenie kwalifikacji zawodowych i rozwój menedżerów.

Studia MBA i specjalistyczne studia MBA są przeznaczone dla młodszych stażem menedżerów pracujących na niższych stanowiskach kierowniczych. Studia te oferują, w porównaniu do Executive MBA, mniej szczegółową wiedzę. Ich zadaniem jest przygotowanie osób, które nie studiowały zarządzania lub ekonomii, do pracy na stanowiskach menedżerskich. Kładą one nacisk na wybrane obszary działania firmy lub całych branż i gałęzi gospodarki.

Spośród ponad 50 programów MBA oferowanych w naszym kraju najpopularniejsze są studia typu MBA prowadzone w języku polskim i angielskim. Potem są studia Executive MBA prowadzone wyłącznie w języku angielskim. Niezależne od typu MBA prowadzone są one często w dwóch językach: polskim i obcym. Najczęściej drugim językiem wykładowym jest angielski, chociaż zdarzają się studia prowadzone w języku niemieckim i francuskim. Najwięcej studiów MBA jest oferowanych przez uczelnie z Warszawy. Pozostałymi najważniejszymi ośrodkami MBA w Polsce są: Poznań, Wrocław, Kraków oraz Trójmiasto.

Inwestycja zwrotna?

Studia MBA to niemała inwestycja. Średni koszt wynosi ok. 33 tys. zł (zobacz badania). Najdroższy program kosztuje prawie 120 tys. zł, podczas gdy najtańszy z programów to wydatek ok. 7,5 zł. Skąd te rozbieżności? Cena programu MBA zależy od wielu czynników: renomy uczelni, udziału zagranicznych wykładowców z uczelni partnerskich, posiadania akredytacji oraz przeprowadzania zagranicznych sesji wyjazdowych. Każdy z tych elementów podnosi cenę studiów. Najdroższe to takie, które są prowadzone przez renomowaną polską uczelnię przy udziale kilku uczelni zagranicznych oraz których jeden lub dwa semestry odbywają się zagranicą. Najtańsze programy to te, które są prowadzone wyłącznie w języku polskim i bez zaangażowania zagranicznej uczelni. W przypadku studiów prowadzonych przy udziale uczelni partnerskich, absolwenci otrzymują przeważnie dwa dyplomy – uczelni polskiej oraz zagranicznej.

Scenariusze finansowania

W jaki sposób sfinansować tak dużą inwestycję? Są trzy sposoby: własne środki uczestnika, kredyty na studia MBA oraz finansowanie studiów przez pracodawcę. Każda z tych form ma swoje wady i zalety. Na finansowanie ze środków własnych może sobie pozwolić niewiele osób. Wygospodarowanie ok. 60–80 tys. zł – tyle kosztują najbardziej „mainstreamowe” na rynku studia MBA – to spore wyzwanie dla budżetu domowego. Z drugiej strony taka forma inwestowania w siebie jest najbardziej motywująca i daje największą satysfakcję z ukończenia studiów. Częściowo można wesprzeć się kredytem na studia MBA, które są specjalną formą kredytu oferowaną przez banki we współpracy z uczelnią organizującą program. Nie wszystkie banki oferują kredyt na studia MBA, a ich dostępność znacząco spadła w ostatnim czasie ze względu na zawirowania na rynkach finansowych.

Studia MBA może też sfinansować pracodawca. Taka forma jest popularna głównie w dużych firmach posiadających programy rozwoju kompetencji kadry. Sfinansowanie studiów przez pracodawcę w większości wypadków wiąże się jednak z podpisaniem „lojalki”, która zobowiązuje pracownika do przepracowania odpowiedniego czasu na rzecz pracodawcy po ukończeniu nauki – przeważnie są to dwa, trzy lata.

Jak potwierdzają absolwenci studiów MBA, ich ukończenie to ogromna satysfakcja, a samo studiowanie to bardzo ciekawa przygoda. Poza podniesieniem poziomu wiedzy ukończenie studiów MBA w większości wypadków poprawia sytuację absolwenta na rynku pracy, co objawia się awansem i podwyżką.

Jakub Leszczyński
redaktor MBA Portal