Wywiad z prof. dr hab. Tadeuszem Kowalski - MBA Poznań-Atlanta

1. Czy studia MBA są potrzebne, co Polskie studia dają uczestnikom a co powinny dawać?

Oczywiście, że są potrzebne. Istnieje na nie duży popyt i Słuchacze gotowi są nie tylko wydawać własne pieniądze na czesne, ale przede wszystkim inwestować swój czas na uczestnictwo w zajęciach i naukę własną. Zasadniczo studia MBA pozwalają na reorientację dotychczasowego wykształcenia, kariery zawodowej oraz wymianę doświadczeń zawodowych i menedżerskich. Jedną z najważniejszych korzyści jest także możliwość poszerzenia swej sieci kontaktów zawodowych i nawiązanie nowych przyjaźni poza swoim dotychczasowym miejscem pracy.

2. Lwia część programów MBA w Polsce jest organizowane przy współpracy z zagranicznymi Uniwersytetami, na ile ważna jest taka właśnie współpraca i jakość partnera?

Dobry i zainteresowany współpracą partner podnosi wartość dydaktyczną i merytoryczną programu. Jest także naturalnym wzbogaceniem wewnętrznej kultury instytucjonalnej i dowodem na otwartość. Jest tak w przypadku wspólnego Programu MBA Poznań-Atlanta (Georgia State University oraz Akademii Ekonomicznej w Poznaniu). Nasz partner z Atlanty wniósł swe długie doświadczenie zdobyte na konkurencyjnym rynku amerykańskim i tym samym pomógł istotnie skrócić budowanie silnego i nastawionego na potrzeby pracujących zawodowo odbiorców Programu MBA.

3. Część programów MBA jest prowadzona w języku angielskim (całkowicie lub częściowo). Na ile Pani/Pana zdaniem taka forma komunikacji jest uzasadniona?

Zajęcia w języku angielskim są istotną częścią naszego curriculum. Z jednej strony są naturalną konsekwencją naszego partnerstwa z GSU, z drugiej wyrazem otwartości. Ponadto są one przedłużeniem warunków panujących w miejscu pracy naszych Słuchaczy, gdzie codziennie posługują się oni zarówno językiem polskim, jak i angielskim, czy niemieckim.

4. Czy w Pani/Pana opinii moda na MBA w Polsce przeminęła? Czy nadal będą one popularne w naszym kraju?

Najłatwiej ocenić mi sytuację Programu MBA Poznań-Atlanta. Od lat mamy znaczną nadwyżkę liczby kandydatów nad liczbę miejsc. Olbrzymia większość osób zabiegających o studia w naszym programie wybiera go na podstawie opinii absolwentów i studentów. Studia MBA będą nadal potrzebne, bo rynek pracy będzie wymagać mobilności i elastyczności pracowników, szczególnie tych, mających ambicje kierownicze.

5. Rankingi a rzeczywistość, czym kierować się przy wyborze studiów, na co zwracać uwagę, o co pytać, czego się dowiadywać?

Rankingi są z reguły drugorzędnym kryterium wyboru programu MBA. Jest tak dlatego, że w Polsce są one dalece niedoskonałe. Stad najważniejsze są opinie absolwentów i studentów oraz rozmowy z kandydatów z przedstawicielami poszczególnych programów o sylabusach i specyfice oferty.

6. Kto Pani/Pana zdaniem jest najlepszym kandydatem na studia MBA i dla kogo są te studia przeznaczone?

Najlepszym kandydatem jest osoba po studiach wyższych z kilkuletnim stażem i świadomością swoich potrzeb edukacyjnych i wizją celów życiowych i zawodowych. Studia MBA (w Polsce praktycznie wszystkie programy mają charakter studiów dla pracujących) są więc zasadniczo adresowane dla osób, które już zdobyły pewne doświadczenia zawodowe, które pragną rozwijać swe predyspozycje do kierowania zespołami lub zmieniają swój profil kariery zawodowej.

7. Czego oczekiwał-aby/-by Pani/Pan od najlepszego kandydata na studia MBA?

Systematyczności, zdolności do pracy zespołowej, otwartości na nowe koncepcje oraz kreatywności.

8. Czy do egzaminu wstępnego/rozmowy kwalifikacyjnej można/należy się przygotować i jak to najlepiej zrobić?

Całe dorosłe życie, studia i praca zawodowa oraz np. doświadczenia zdobyte podczas uprawiania sportu przygotowują nas do takich rozmów. Bez odpowiedniego dorobku i doświadczenia oraz motywacji nie można się należycie przygotować.

9. Otwierają się coraz bardziej rynki edukacyjne zjednoczonej Europy w jaki sposób dostępność do studiów zagranicznych wpłynie na rynek studiów MBA w Polsce?

Rynki edukacyjne już są otwarte. Wraz ze wzrostem zamożności zwiększy się mobilność studentów. Tak więc wzrośnie konkurencja na lokalnym rynku m.in. wraz otwieraniem w Polsce filii zagranicznych szkół biznesu lub tworzeniem konsorcjów z istniejącymi na rynku podmiotami.

10. Jak Pani/Pana zdaniem będzie wyglądał polski rynek studiów MBA za 3-5 lat?

Kształt polskiego rynku studiów MBA będzie funkcją czynników, które już się uwidoczniły (m.in. wzrost konkurencji, konsolidacja) oraz sytuacji makroekonomicznej i zróżnicowania rozwoju regionalnego. Stąd można założyć zmniejszenie się liczby uczelni oferujących studia MBA przy równoczesnym zwiększeniu się elastyczności form i treści programowych studiów MBA.

11. W Polsce panuje obiegowa opinia, że ważny jest dyplom - „papier" a nie człowiek. Jak Pani/Pana zdaniem studia MBA wpisują się w tą opinie?

Nie zgadzam się z tą obiegową opinią. Wzrasta presja konkurencyjna w każdym sektorze gospodarki. Przedsiębiorstwa dysponują coraz lepszymi służbami zarządzania zasobami ludzkimi. Stąd dyplom uznanego programu jest ważnym, ale w żadnym razie nie jest kluczowym elementem decyzji o zatrudnieniu danego kandydata, o jego powodzeniu i sukcesie zawodowym.

12. Na świecie ważnym dla kandydatów na studia MBA jest wskaźnik ROI (zwrot z inwestycji) w Polsce o tym się jeszcze nie mówi. Jakie Pani/Pana zdaniem są powody podjęcia studiów MBA przez uczestników?

Być może w Polsce się jeszcze o tym nie mówi, lecz ... w naszym programie ten wskaźnik się liczy. Z okazji dziesięciolecia Programu pod kierunkiem Prof. Stanley'a Smitsa przeprowadziliśmy pogłębione badania ankietowe absolwentów i studentów naszego Programu. Wynika z nich, że stopa zwrotu z takiej inwestycji była stabilna i wysoka. Słuchacze naszego Programu oprócz głównego celu, jakim jest wsparcie w rozwoju kariery zawodowej deklarowali następujące, uszeregowane według znaczenia, szczegółowe cele i motywy podjęcia studiów MBA:

1. rozwijanie umiejętności diagnozowania działalności przedsiębiorstwa,
2. rozwijanie kreatywnych umiejętności podejmowania decyzji w ich kontekście globalnym, etycznym i kulturowym,
3. rozwijanie umiejętności przyczyniania się do efektywnej pracy grupowej,
4. rozwijanie umiejętności przywódczych.

(zob. S. Smits, T. Kowalski, A. Matysek-Jędrych, A. Jaromin, Ewolucja studiów Master of Business Administration. Oczekiwania a realia. Studium przypadku, Zarządzanie Zasobami Ludzkimi, nr 3-4, 2008 [w druku]).

13. A co po studiach MBA? Czy w Pani/Pana opinii gwarantują one sukces zawodowy?

Studia MBA, podobnie jak za granicą nie gwarantują sukcesu, ale go uprawdopodobniają.

14. Studia MBA to możliwość poznania wspaniałych ludzi, z którymi dobrze utrzymywać późniejsze relacje. Na ile ważnym przy wyborze studiów MBA jest fakt istnienia prężnego stowarzyszenia absolwentów?

W amerykańskich warunkach MBA Alumni Associations odgrywają ważną rolę. W Polsce nie ma długich tradycji takich stowarzyszeń. Często Absolwenci są tak zaabsorbowani obowiązkami zawodowymi i presją wynikającą ze specyfiki rosnących rynków, że niewiele uwagi poświęcają utrzymywaniu sieci swoich kontaktów towarzyskich i zawodowych nawiązanych podczas studiów MBA. Na szczęście ta prawidłowość stopniowo zmienia się. Wzrost zamożności rodzi wyższe potrzeby i tym samym sprzyja rozwijaniu działalności na rzecz dobra wspólnego, także w ramach stowarzyszeń absolwentów.